به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، در حالی که خبری از کاهش آمار خشونت های خانگی خبری نیست، سرنوشت اجرایی شدن لایحه تامین امنیت زنان و حمایت از کودکان و نوجوانان همچنان در ابهام باقی مانده است. از سوی دیگر سازمان بهزیستی کشور به عنوان یکی از متولیان کاهش آسیب های اجتماعی در کشور اقداماتی را در این راستا انجام داده است، درباره اقدامات این نهاد و میزان تاثیرگذاری آن بر میزان آسیب های اجتماعی با رضا جعفری، مدیرکل دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت و گو داشتیم.
رضا جعفری در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، با بیان اینکه در سال 97 شاهد افزایش 35 درصدی گزارش مرتبط با خشونت های خانگی بودیم، گفت: این نشان دهنده افزایش اهمیت مردم به این موضوع است، زیرا خشونت های خانگی جزو آسیب های پنهان هستند که عموما در چهاردیواری خانه صورت می گیرد، و کسی از آن باخبر نمی شود مگر اطرافیان خانواده .
وی ادامه داد: از مرحله بروز خشونت خانگی تا مرحله گزارش آن با یک فاصله رو به رو هستیم، چنانکه سازمان بهداشت جهانی معتقد است که از هر 5 کودک پسر و هر 13 دختری که مورد تعرض قرار می گیرند تنها یک مورد گزارش می شود.
رئیس مرکز اورژانس اجتماعی کشور، با تاکید براینکه تمام موارد هتک حرمت کودکان را جامعه یا اورژانس اجتماعی متوجه نمی شود، توضیح داد: این آسیب را برخی متوجه نمی شوند و در بسیاری موارد افراد متوجه می شوند و گزارش نمی دهند، اما تمام هم و غم ما این است که این فرصت را به افراد در معرض آسیب بدهیم که با خط 123یا تیم سیار ما یا مراکز خدمات اجتماعی ما تماس گرفته و ماجرا را اطلاع دهند تا کارشناسان ما برای انجام حمایت های روانی – اجتماعی به موضوع ورود کنند ، این موضوع باعث می شود که آسیب مزمن نشده یا گسترش پیدا نکند یا اینکه آسیب رسان نتواند با استمرار حرکت آزارگرانه خود گروه های بیشتری را در معرض آسیب قراردهد.
وی با اشاره به اینکه در سال 96 تعداد اورژانس اجتماعی را در سطح کشور به 350 مرکز رساندیم، اظهار کرد: تا زمانیکه اورژانس اجتماعی به شهرستان ها ورود نکرده بود، بسیار از مفاهمیم که امروز به کار می گیریم، مانند همسرآزاری، کودک آزاری، سالمند آزاری و مردآزاری در این مناطق شناخته نشده بود.
جعفری ادامه داد: معتقدیم ورود اورژانس اجتماعی به این مناطق یک گفتمان و مفاهیمی را با خود می برد، یعنی بسیاری از افراد در این جوامع ممکن است سنتی بوده و با حقوق خود آشنا نباشند، ما برای حل این موضوع به مهدکودک ها و مدارس می رویم و آموزش اولیه را به شهروندان می دهیم مواردی مانند اینکه کودک آزاری چیست، انواع ان چگونه است و اگر با موردی برخورد کردند چگونه آن را به اورژانس اجتماعی اطلاع بدهند.
وی با اشاره به فعالیت بهزیستی برای توسعه اورژانس اجتماعی وآموزش های مربوطه در شهرستان ها خاطرنشان کرد: مجموع عواملی که باعث ارتقا سطح اطلاع رسانی و آگاهی جامعه می شوند، قدمی به جلو هستند، زیرا در گذشته خواه ناخواه بسیاری از خشونت ها انجام می گرفت، اما بسیاری نمی دانستند که این خشونت است و نباید انجام شود، بسیاری نیز می دانستند خشونت است اما نمی دانستند که با کدام نهاد باید در ارتباط باشند، لذا این فرصتی است که جمهوری اسلامی ایران در اختیار جامعه گذاشته است .
مدیرکل دفتر آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی تصریح کرد: معتقدیم که اورژانس اجتماعی سلاح زبان جامعه بی زبان آسیب دیدگان اجتماعی و افراد در معرض آسیب است، این نقطه قوت جمهوری اسلامی است که آسیب اجتماعی را به عنوان واقعیت اجتماعی پذیرفته است و به جای کتمان قدم پیش گذاشت و این اختیار را به جامعه و مسئولان دادیم که آنها را حل و از بروز آن پیشگیری کنیم.
وی با تاکید بر اینکه اگر کودک آزاری گزارش نشود، ممکن است منجر به معلولیت یا مرگ کودک شود، افزود:همچنین آسیبی که به روان و اعتماد به نفس کودک می رسد،خود مشکلات دیگری دارد زیرا کودکان موتور متحرکه توسعه کشور هستند این درحالیست که یک فرد آسیب دیده نمی تواند عامل توسعه کشور باشد.
مسئولیت پذیری اجتماعی، راهکاری برای حل آسیب ها
جعفری گفت: در جوامع برخوردار که میزان شهرنشینی در آن بیشتر است و شهروندان تحصیلات بیشتری دارند، افراد حقوق خود را می شناسند و برایشان مهم است که جامعه شهری یا روستایی سالم داشته باشند، لذا این جوامع از اورژانس اجتماعی بیشتر استقبال کرده و اگر با موردی از خشونت خانگی برخورد کنند گزارش می کنند
وی اضافه کرد:اما در مناطق، جامعه محلی سعی می کند با ابزار اجتماعی- سنتی مشکلاتش را حل کند و از اورژانس اجتماعی کمک نمی گیرد.
رئیس اورژانس اجتماعی کشور با یادآوری اینکه آمار گزارش هایمان از جوامع سنتی و جوامعی که مقاومت فرهنگی اجتماعی دارند نسبت به شهرهای خیلی بزرگ و برخوردار کمتر است، خاطرنشان کرد: معتقدیم اگر نیمی از مسائل این مناطق به ما گزارش شود، در یک بازه زمانی 5 یا 10 ساله می توانند بهتر حل شوند ،اما بسیاری از مردم این مناطق همچنان در حالت تردید هستند.
وی خاطرنشان کرد: در مناطقی که فردگرایی و احترام به حقوق فردی مطرح است گزارش هایی که به دست ما می رسد بیشتر است و مردم به موارد آسیب بیشتر اهمیت می دهند و با آن آشناتر هم هستند اما در برخی جوامع هنوز به آن بلوغ اجتماعی نرسیده ایم .
جعفری با تاکید براینکه تحکیم خانواده و توانمندسازی آن مدنظر ماست، عنوان کرد: خانواده ای که با آسیب ادامه حیات می دهد یک روزی دچار شکست، جدایی ، اقدام به خودکشی و... می شود، اما وقتی ما این آسیب را به موقع شناسایی کرده و مداخله تخصصی انجام می دهیم باعث می شود که آسیب گسترش نیافته و افراد نیز با آرامش به زندگی خانوادگی خود ادامه دهند.
وی با یادآوری اینکه آسیب اجتماعی در کشور ما به گونه ای است که مقام معظم رهبری نیز به آن ورود کرده و کار ملی ترتیب داده شده است، تصریح کرد: حاشیه نشینی، طلاق، کودکان کار و اعتیاد مفاسد اخلاقی 5 آسیب بزرگ جامعه ما هستنتد که برای این امور سازمان های همکار و سازمان ها متولی مشخص شده است.
مدیرکل امورآسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه بدکاری و کم کاری برخی از سازمان های تخصصی باعث شده که آسیب های اجتماعی امروز خود را به این شکل نشان دهند، گفت: همه دستگاه ها باید با تمام وجود پای کار باشند و زیرا ما نیازمند یک اقدام هم افزا میان همه دستگاه های متولی هستیم.
وی با تاکید براینکه اگر تمام سازمان ها و نهادها دولتی کار انجام دهند بازهم توفیق کمی خواهیم داشت، به نقش مردم در کاهش آسیب های اجتماعی اشاره کرد و افزود: مردم باید اهمیت موضوع را خوب متوجه شوند تا مشارکت واقعی داشته باشند بحث مسئولیت اجتماعی بسیار مهم است، مثلا در موضوع کودک آزاری بسیاری نهادها نمی توانند متوجه آن شوند اما اگر همسایه یا فامیل متوجه شوند باید احساس مسئولیت اجتماعی داشته باشند که آن را گزاش دهند وگرنه جان فرد به خطر می افتد، لذا با محول کردن همه کارها به دولت کاری از پیش نمیرود و برای داشتن جامعه ای سالم باید دست به هم بدهیم .